27ο Συνέδριο του ΠΑΝΔΟΙΚΟ 2017
«Προβλήματα Κλειστών Θαλάσσιων Κόλπων»
Η Ελλάδα έχει ένα τεράστιο μήκος ακτογραμμών στην ηπειρωτική χώρα και τα νησιά. Οι Ελληνικές ακτές και θάλασσες είναι μέρος των αντίστοιχων Μεσογειακών οικοσυστημάτων. Επομένως ότι συμβαίνει σε αυτά επηρεάζει και το αντίστοιχο Ελληνικό περιβάλλον.
Από τις Ελληνικές θάλασσες και ακτές ιδιαίτερη σημασία και αξία έχουν οι κλειστοί κόλποι που επηρεάζονται από την κατάσταση της Μεσογείου, αλλά και τα ιδιαίτερα δικά τους χαρακτηριστικά και προβλήματα. Παράλληλα η αξία τους είναι μεγάλη για τα φυσικά και ανθρωπολογικά τους χαρακτηριστικά, καθώς και για τα προβλήματα που παρουσιάζουν. Αποτελούν δε ένα ιδιαίτερο τουριστικό προϊόν συμβάλλοντας στην τοπική εθνική οικονομία, ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Συμβάλουν επίσης και στη διατήρηση της φυσιογνωμίας των περιοχών που ανήκουν.
Η Ελληνική Πολιτεία, μέχρι σήμερα, δεν φαίνεται να έχει κατανοήσει την αξία των κλειστών κόλπων για το περιβάλλον και την οικονομία, με αποτέλεσμα να μην προστατεύονται επαρκώς και να παρουσιάζουν σημαντικά προβλήματα.
Το 27ο Συνέδριο του ΠΑΝΔΟΙΚΟ, που πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία στην Ηγουμενίτσα στις 17-19 Νοεμβρίου 2017 σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Ηπείρου, την ΚΕΔΕ, την ΠΕΔ Ηπείρου και το Δήμο Ηγουμενίτσας ανέδειξε τα προβλήματα γενικά των κλειστών κόλπων και ιδιαίτερα των πιο γνωστών και σημαντικών από αυτούς και ζήτησε τη λήψη μέτρων πριν είναι αργά.
Ειδικοί εισηγητές ανέλυσαν όλες τις παραμέτρους των προβλημάτων που σχετίζονται με τους κλειστούς κόλπους και γενικότερα το θαλάσσιο περιβάλλον. Κοινή ήταν η αντίληψη για το υψηλό επίπεδο των εισηγήσεων και το διάλογο που ακολουθούσε. Το Συνέδριο κατέληξε σε συγκεκριμένη Απόφαση η οποία θα διαβιβαστεί προς κάθε αρμόδιο για τη λήψη μέτρων προστασίας των κλειστών κόλπων. Παραβρέθηκαν: ο Γ.Γ. του Υπουργείου Ναυτιλίας κ. Χρ. Λαμπρίδης, Βουλευτές, Δήμαρχοι και στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Φορέων. Χαιρετισμό μέσω skype έκανε ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ κ. Γ. Πατούλης.
https://www.youtube.com/watch?v=s6TMNo53YZ0
https://www.youtube.com/watch?v=AyxjFdKng8E
https://www.youtube.com/watch?v=KBdmEErFaH4
https://www.youtube.com/watch?v=nMtYHV1aeFc
Εξελέγη νέα επταμελής γραμματεία:
Νίκος Ασλάνογλου (Βέροια), Κώστας Βολιώτης (Βόλος) , Θανάσης Θεοδωρόπουλος (Αχαΐα), Γιώργος Καλλιαμπέτσος (Αθήνα), Δημήτρης Μίχαλος (Ρόδος), Γιώργος Παλαμάρης (Κορινθία), Μαίρη Χουλιέρη (Χαλκίδα)
Απόφαση των Συνέδρων
Από τις εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν, οι σύνεδροι διαπιστώνουν ότι:
- Οι κλειστοί κόλποι έχουν συγκεκριμένες ιδιαιτερότητες που πρέπει να ληφθούν επειγόντως υπόψη.
- Υπάρχει περιορισμένη ανανέωση νερών.
- Τα οικοσυστήματα τους είναι πολύ ευαίσθητα.
- Οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες πχ βιομηχανία, αποχετεύσεις, τουρισμός, αλιεία, γεωργία κτλ. εντείνουν την ρύπανσή τους.
- Απαιτείται η σωστή σχεδίαση και εγκατάσταση των βιολογικών καθαρισμών και η αναβάθμιση, συντήρηση και έλεγχος λειτουργίας των υπαρχουσών. Στους κλειστούς κόλπους πρέπει όλοι οι οικισμοί ανεξάρτητα από το πληθυσμιακό τους μέγεθος να αποκτήσουν βιολογικούς καθαρισμούς.
- Η εποχικότητα, η κλιματική αλλαγή και οι αλληλεπιδράσεις του τουρισμού με άλλες δραστηριότητες, αποτελούν σημαντικά ζητήματα για τη βιώσιμη ανάπτυξη κάθε κλειστού κόλπου.
- Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός τους, πρέπει να λάβει υπόψη του τον κίνδυνο από μεταφορές καυσίμων, βλέπε π.χ. πρόσφατο ατύχημα στο Σαρωνικό. Οι ιδιαιτερότητες της ρύπανσης που προκλήθηκε από το ναυάγιο του «ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ», οι εργασίες απορρύπανσης των ακτών και η οικονομικές επιπτώσεις που υπήρξαν, πρέπει να προβληματίσει τους αρμόδιους και να αποτελέσει το σήμα κινδύνου για τη λήψη όλων των μέτρων που απαιτούνται για να μην επαναληφθεί τέτοια καταστροφή.
- Είναι απαραίτητη η αυστηρή εφαρμογή των υπαρχουσών εθνικών, ευρωπαϊκών και διεθνών κανονιστικών διατάξεων για τη βιωσιμότητα των κλειστών κόλπων.
- Η νομοθεσία (Ελληνική και Διεθνής) που αφορά τις θαλάσσιες ρυπάνσεις είναι επαρκής, αρκεί να εφαρμόζεται, ιδιαίτερα για την αποφυγή της ρύπανσης στους κλειστούς θαλάσσιους κόλπους.
- Απαιτείται η συμπλήρωση και αναθεώρηση του εθνικού θεσμικού πλαισίου για τις προστατευόμενες περιοχές NATURA 2000 και RAMSAR, το οποίο συνδέεται με την ελλειμματική προστασία των κλειστών θαλάσσιων κόλπων. Βλέπε π.χ. Παγασητικός κόλπος.
- Οι Φορείς Διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών είναι απαραίτητοι για την προστασία τους και πρέπει να κατοχυρωθούν και να αποκτήσουν ελεγκτικές και προανακριτικές αρμοδιότητες.
- Η διατάραξη της βιολογικής αλυσίδας στον Κορινθιακό κόλπο και κυρίως των ψαριών λόγω της υπεραλίευσης, έχει συντελέσει στην κατάληψη του θώκου τους από τις τσούχτρες. Εκφράζονται μάλιστα φόβοι ότι το ίδιο μπορεί να συμβεί και σε άλλους κλειστούς κόλπους.
- Οι ιχθυοκαλλιέργειες αποτελούν μια συμπληρωματική της αλιείας δραστηριότητα, με σημειακή ρύπανση, η οποία όμως πρέπει να ελέγχεται ως προς την εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας με την επιβολή κυρώσεων σε περιπτώσεις παραβίασης των όρων παραχώρησης χρήσης, αλλά και των περιβαλλοντικών όρων που αδειοδοτήθηκαν. Να είναι δε αναρτημένοι οι όροι και οι άδειες λειτουργίας σε ειδικό διαδικτυακό τόπο.
- Είναι σημαντικό να υπάρξουν προγράμματα προστασίας των ιχθυοπληθυσμών στις Ελληνικές θάλασσες, με συνεχείς ελέγχους και αυστηρή εφαρμογή της νομοθεσίας.
- Να απαγορευτεί η αλιεία από γρι-γρι σε απόσταση μικρότερη από 1,5 μίλι από την ακτή, ενώ το σήμα που εκπέμπουν να επαναλαμβάνεται ανά 20 λεπτά.
Τέλος με γνώμονα την σύγχρονη αντίληψη του πράσινου λιμένα είναι αναγκαίο να βελτιωθεί το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο σχεδιασμού, κατασκευής, αναβάθμισης και λειτουργίας λιμένων και μαρινών.
